Archive

ปัจจุบัน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการให้บริการประชาชนในชุมชนของตัวเองในด้านต่างๆ ซึ่งรวมถึงการให้บริการและสร้างสภาพแวดล้อมที่เป็นมิตรกับการใช้ชีวิตของผู้สูงอายุที่จะเพิ่มจำนวนขึ้นอย่างรวดเร็ว แต่อปท. ยังไม่สามารถให้บริการแก่ผู้สูงอายุได้อย่างเต็มที่จากหลายสาเหตุ ได้แก่

- การมีโครงการและกองทุนจากหลายหน่วยงานหลายกระทรวง โดย อปท. เป็นผู้ดำเนินการแต่ไม่มีอำนาจบริหารจัดการงบประมาณในตัวเอง
- อปท. ประสบความยากลำบากในการเข้าถึงฐานข้อมูลจากราชการส่วนภูมิภาค
- อปท. หลายแห่งยังไม่ได้จัดกระบวนการที่ให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการเล่าถึงปัญหาและข้อเสนอแนะต่างๆ แก่ อปท. มากพอ
- ยังมีผู้สูงอายุและผู้ดูแลหลักที่เป็นญาติจำนวนมากที่ต้องการบริการเสริมเพิ่มเติม เช่น รถสำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง

ด้วยเหตุนี้ ผู้จัดทำโครงการจึงได้มีข้อเสนอแนวทางการเสริมพลังให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยมีจุดประสงค์เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของชุมชน และเพื่อให้ผู้สูงอายุในพื้นที่มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

การดูแลผู้ป่วยระยะกลาง (intermediate care - IMC) มีความสำคัญในแง่ที่จะช่วยให้ผู้ป่วยไม่กลายเป็นผู้พิการ ช่วยให้ดำเนินชีวิตได้อย่างอิสระ ลดอัตราการกลายเป็นผู้ป่วยระยะยาว และอาจลดภาระทางการคลังของประเทศได้ในอนาคต

แต่ระบบการดูแลผู้ป่วยระยะกลางในประเทศไทย ไม่ได้มุ่งเน้นไปที่การฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยอย่างต่อเนื่อง และไม่ไร้รอยต่ออย่างแท้จริง โรงพยาบาลศูนย์แออัด ทำให้คนไข้ถูกจำหน่ายออกจากโรงพยาบาลก่อนกำหนด ทั้งยังเน้นการรักษาแบบผู้ป่วยนอก (OPD) ซึ่งเสี่ยงว่าผู้ป่วยจะหลุดออกจากระบบการรักษา ท้ายที่สุดจะไม่ได้รับการฟื้นฟูอย่างเพียงพอ

ทีมจัดทำโครงการจึงเสนอให้ปรับเกณฑ์การเบิกจ่ายเงินจากกองทุนฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์ของ สปสช. โดยคาดหวังว่าจะส่งเสริม ให้โรงพยาบาลชุมชนมีทรัพยากรและศักยภาพมากขึ้นในการดูแลผู้ป่วยระยะกลาง เพิ่มการเข้าถึงบริการฟื้นฟูสมรรถภาพอย่างเข้มข้น เพียงพอ ต่อเนื่อง และไม่หลุดหายจากระบบ

รัฐบาลไทยหลายยุคหลายสมัยได้ให้ความสำคัญกับนโยบายที่เกี่ยวข้องกับผู้สูงอายุ รวมถึงการพิทักษ์สิทธิของผู้สูงอายุมาโดยตลอด แต่กระบวนการทำงานของ กผส. และคณะอนุกรรมการต่างๆ ยังขาดการมีส่วนร่วมของภาคประชาชน

ผู้จัดทำโครงการจึงได้เสนอแนวทางการยกระดับการทำงานของ กผส. และคณะอนุกรรมการที่เกี่ยวข้องให้เกิดการออกแบบติดตามนโยบายที่ประชาชนเป็นศูนย์กลาง และก่อเกิด “วงจรสะท้อนผล” (feedback loop) ในการกำหนดนโยบาย โดยคาดหวังว่าการมีส่วนร่วมของภาคประชาชนและภาคประชาสังคม รวมถึงการสร้าง feedback loop ในการกำหนดนโยบาย จะทำให้การออกแบบและพัฒนานโยบายเป็นไปโดยคำนึงถึงประชาชนเป็นศูนย์กลางมากยิ่งขึ้น